فشارهای آمریکا در زمینه‌های مختلف همچون تحریم، کشورهایی همچون ایران را به فکر حذف دلار از مبادلات تجاری خود وا داشته است.
اید خبر اینکه قدرت سیاسی آمریکا رو به افول است را بارها شنیده و حتی برخی‌ها هم آن را حس کرده و ساده از کنار آن گذر کرده باشند، اما این واقعیتی است که مانند تکه‌های یک پازل هر روزی که می‌گذرد بیشتر از قبل نمایان می‌شود.فشارهای واشنگتن بر کشورهای مختلف را می‌توان یکی از دلایل دوری آنها در استفاده از دلار دانست، بنابراین امروزه کشورهای مختلف جهان به مبادلات با ارز ملی خود متمایل شده‌اند و واشنگتنتلاش می‌کند تا مبادلات کشورها از حیطه دلار خارج نشود و این کاغذ بی ارزش آنها همچنان در دنیا سروری کند؛ اما کارشناسان بر این باورند که در چنین وضعیتی که قدرت سیاسی آمریکا مسیر سقوط خود را در پیش گرفته، دلار هم سقوط می‌کند.برای کاهش سلطه آمریکا باید چه کرد؟
احمد سبحانی سرپرست سابق معاونت وزیر امور خارجه در امور آمریکا در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، دلار را شیشه عمر آمریکا دانست و معتقد است که با سقوط دلار سرنوشت واشنگتن از سرنوشت شوروی بعد از فروپاشی هم بدتر می‌شود.این دیپلمات سابق کشورمان گفت که متاسفانه ایران در زمینه حذف دلار در تبادلات تجاری ابتکارات کمتری را به خرج داده است، چراکه ما به جای استفاده از دلار با بسیاری از کشورها می‌توانیم تهاتر داشته باشیم، برای مثال ایران وارد کننده مواد غذایی است و باید به کشور مقابل کود شیمیایی و نفت دهد، لذا باید سعی کنیم تا با تهاتر و حساب‌های مشترک تبادلات خود را انجام دهیم.حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب در شهریور سال ۹۵ با اشاره به «نقش الگو و آینده‌ساز ملت ایران در تحولات جهانی» گفتند که اگر مسئولان و مردم بتوانند اقتصاد مقاومتی را به معنای واقعی محقق، کشور را از جادوی مالی و پولی دشمن خلاص کنند و ارزش و آقایی دلار را در زندگی اقتصادی بشکنند، کشورهای دیگر را نیز نجات داده‌اند و برای آنها الگو خواهند شد.سبحانی در این باره هم معتقد است که ایران می‌تواند با استفاده از ارز محلی در ارتباط با کشورهای همسایه کمتر از دلار استفاده کند، اما متاسفانه این اقدام امروز با دلار در حال انجام است و حتی در مرز‌های ما هم با ارز ملی کار نمی‌شود، لذا برای کاهش سلطه آمریکا و فشار آن بر کشور خود باید کمتر از دلار استفاده کنیم و دولت باید بستر لازم را برای این کار فراهم کند.کیومرث یزدان پناه عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و کارشناس مسائل بین الملل هم معتقد است که به دلیل یکه تازی دلار به عنوان واحد پولی آمریکا در تجارت و نظام اقتصاد جهانی، شاهد معضلات زیادی در کشورهای مختلف بوده ایم و در حال حاضر کشورهایی که رقابت جدی با ایالات متحده آمریکا در عرصه اقتصاد و تجارت مانند چین دارند، علاقه زیادی به حذف دلار از مبادلات تجاری دارند، چراکه چین در حال حاضر دومین اقتصاد بزرگ دنیا محسوب می شود، لذا به نظر می رسد چینی‌ها در فرآیند رقابت سنگین اقتصادی با آمریکا در کنار روسیه و در لوای اتحادیه شانگهای قصد دارند دلار را از مبادلات تجاری حذف کنند.یزدان پناه می‌گوید که پیشگام طرح جایگزین کردن پول واحد بین المللی به جای دلار، چینی ها هستند و روسیه به دلایل مشخص، این مسئله را دنبال می‌کند.
چین این مسئله را در میان کشورهای عضو پیمان شانگهای مطرح کرده است، اما باید دید آیا کشورهای عضو این پیمان می‌توانند از نظر اقتصادی، این کار را انجام دهند؟ زیرا این کشورها دارای اقتصاد ضعیفی هستند. چه کشورهایی سابقه حذف دلار در مبادلات تجاری خود را داشته اند؟به باور کارشناسان از آنجایی که بزرگ‌ترین جنبه استکبار آمریکا وجود دلار‌های آمریکایی در کشورهای توسعه نیافته و یا در حال توسعه است، «دلار‌های آمریکایی» مانند «سربازان آمریکایی» هستند، به همین دلیل برای جلوگیری از نفوذ بیشتر استکبار واشنگتن در کشورها باید دلار‌های آمریکایی از اقتصاد آنها حذف شوند، لذا افزایش فشارهای آمریکا بر اقتصادهای مختلف جهان از جمله چین، روسیه، کره شمالی و حتی متحدان آمریکا در اروپا و آسیای شرقی مانند ژاپن و کره جنوبی، این کشورها را به سمت فاصله گرفتن از دلار سوق داده و علاوه بر این برخی از کشورهای دیگر را هم به فکر حذف دلار در تبادلات شان انداخته است.پیش از این برخی کشورها تجربه حذف دلار از مبادلات بین المللی را داشته اند که می توان به چین، آفریقای جنوبی، برزیل، روسیه و هندوستان اشاره کرد. در ایران نیز می توان به تدریج به سمت کاهش ارزش دلار حرکت و در نهایت آن را از مبادلات حذف کرد.سبحانی سرپرست سابق معاونت وزیر امور خارجه در امور آمریکا می‌گوید کشورهای بزرگتری مانند چین، روسیه و برزیل با شیب آرام کاهش وابستگی خود به دلار را آغاز کرده‌اند و اقتصاددانان پیش بینی می‌کنند دلار ظرف ۲ سال آینده تا ۳۰ درصد ارزش خود را از دست بدهد، اگر این اتفاق بیفتد ما از شرایط تحریمی قطعا فاصله می‌گیریم.او با اشاره به مولفه‌های دیگری که در حذف دلار از تبادلات تجاری موثر است، گفت که آمریکا یک قلدر رو به ضعف است، اما در عین حال زورگویی خود را ادامه می‌دهد و به قول آقای ظریف واشنگتن به تحریم کشورها معتاد شده است. دولت آقای ترامپ با سیاست غلط خود امروز قدرت نرم آمریکا را به شدت کاهش داده و در مقابل نفرت را افزایش داده است.
سرپرست سابق معاونت وزیر امور خارجه در امور آمریکا گفت که با روی کار آمدن مجدد ترامپ در آمریکا، این کشور با دردسر‌های زیادی رو به رو می‌شود، البته فرقی نمی‌کند چه کسی رئیس جمهور واشنگتن شود، این کشور با مشکلات زیادی مواجه بوده که یکی از آنها چین است، قدرت کنترل افتضاح دولت آمریکا در مقابله با ویروس کرونا هم موضوع دیگری است که به این کشور ضربه زده و با فروکش کردن گرد و خاک کرونا قدرت آقایی واشنگتن ضربه دیگری را تجربه خواهد کرد.حذف دلار از مبادلات تجاری ایران؛ دور یا نزدیک؟کارشناسان بر این باورند که حذف دلار از مبادلات تجاری ایران و یا کمرنگ تر شدن نقش آن در این بخش مشکلی برای مبادلات و تجار ایرانی به وجود نخواهد آورد و از سوی دیگر می‌توان انتظار داشت، داد و ستدها را با پول کشورهای طرف معامله نیز انجام داد، همچنین می‌توان به این نکته نیز اشاره کرد که حذف دلار از مبادلات بین المللی می‌تواند امکان تحریم دوباره ایران و ضربه زدن به اقتصاد کشور از طریق دلار را به صفر برساند و راه آسیب پذیری کشور از این طریق را ببندد.محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان نیز در تیر ماه امسال در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه وزارت خارجه مسئولیت اقتصادی ندارد، بلکه تسهیل گر است، گفت که برای برطرف شدن مشکلات اقتصادی تلاش کردیم به اهداف ضدایرانی آمریکا با بهره گیری از تهاتر ضربه بزنیم؛ در واقع این موضوع سبب حذف دلار از تبادلات اقتصادی می شود که امیدواریم مجلس شورای اسلامی نیز برای کاهش مقاومت های داخلی در راستای تحقق این موضوع کمک کند.ایران از جمله کشورهایی است که همواره مورد ظلم آمریکا قرار گرفته و نیت شوم این کشور در بخش‌های مختلف برای نظام جمهوری اسلامی ایران امری ثابت شده و غیر قابل انکار است از همین رو کشورمان باید مانند سایر کشورها سیاست پیمان دو جانبه پولی را اجرا کرده و با جدیت نسبت به حذف دلار از اقتصاد خود اقدام کند.انتظار این است که بانک مرکزی و دولت این بار با جدیت از حذف دلار در مبادلات پولی استقبال کرده و نسبت به اجرایی شدن آن اهتمام ورزند تا در صورت اعمال تحریم‌های جدید و عدم لغو تحریم‌های قبلی کمی از فشارهای اقتصادی ایران کم شود.
